Leczenie nowotworów może powodować zmiany w skórze i paznokciach. Chociaż problemy skórne spowodowane radioterapią i chemioterapią są często łagodne, mogą stać się uciążliwe i wpływać na jakość życia pacjentów1,2.
Czym jednak są chemioterapia i radioterapia? Jakie są skutki uboczne tych zabiegów na skórze? I jak dbać o skórę, by ograniczyć ich występowanie?
pacjentów onkologicznych jest leczonych radioterapią
pacjentów onkologicznych leczonych z wykorzystaniem radioterapii może skarżyć się na rumień skórny
Spis treści
Chemioterapia to leczenie farmakologiczne, którego celem jest zahamowanie rozwoju komórek nowotworowych . Metoda ta polega na zabijaniu tych komórek albo uniemożliwieniu ich namnażania3.
Chemioterapia może być podawana doustnie, przez wstrzyknięcie lub w postaci infuzji, bądź też stosowania na skórę, w zależności od postępowania wybranego ze względu na rodzaj i stadium nowotworu. Chemoterapia może być łączona z innymi metodami leczenia, takimi jak chirurgia, radioterapia lub terapia biologiczna3. Nie należy mylić jej z innymi metodami, takimi jak terapia celowana, hormonoterapia czy immunoterapia4.
Chemioterapia działa na cykl komórkowy. Za każdym razem, gdy nowa komórka dzieli się, aby stworzyć dwie w pełni funkcjonalne komórki potomne, przechodzi przez proces zwany cyklem komórkowym. Leki stosowane w chemioterapii celują w komórki na różnych etapach cyklu komórkowego.
Komórki nowotworowe mają tendencję do szybszego dzielenia się i tworzenia komórek potomnych, co czyni je głównym celem chemioterapii. Niestety leki stosowane w ramach tej metody nie odróżniają zwykłych komórek od nowotworowych. Zdrowe komórki są więc uszkadzane w takim samym stopniu, co komórki chore – pojawiają się wówczas skutki uboczne 4.
Radioterapia to leczenie, które wykorzystuje promieniowanie radioaktywne do niszczenia komórek nowotworowych. Mechanizm działania sprowadza się do zapobiegania namnażaniu komórek nowotworowych5. Jest to leczenie nowotworów tylko na ograniczonym obszar ciała6. Jeden na dwóch pacjentów leczonych z powodu nowotworu jest poddawany radioterapii na jakimś etapie leczenia 5 .
Podczas napromieniania guza nie ma możliwości całkowitej ochrony przed promieniowaniem otaczających go tkanek, a tym samym braku uszkodzeń zdrowych komórek. Dotyczy to również radioterapii zewnętrznej, w której promieniowanie przechodzi przez zdrową tkankę, taką jak skóra7.
Skutki uboczne chemioterapii i radioterapii są różne w zależności od typu komórek objętych tym leczeniem. W rzeczywistości działają one na zdrowe komórki prawie tak samo jak na komórki nowotworowe.
Nie omija to skóry – niektóre rodzaje chemioterapii mogą powodować przejściowe zmiany skórne8:
suchość, przebarwienia, zwiększoną wrażliwość na światło, a w szczególności na promienie słoneczne, zaczerwienienie, ból, świąd.
Chemioterapia może również sprawić, że paznokcie staną się łamliwe, popękane lub zaczną się łuszczyć, a skórki powodować ból1,8.
Radioterapia może powodować suchość i łuszczenie skóry w okolicy ciała poddawanej działaniu promieniowania.
Objawom tym może towarzyszyć świąd (swędzenie) i zaczerwienienie.
Skóra wygląda jak mocno poparzona słońcem, ale może być też opuchnięta lub obrzmiała1. Stan ten znany jest jako popromienne zapalenie skóry lub porentgenowskie uszkodzenie skóry. Objawy pojawiają się zwykle 1–2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia9. Szacuje się, że u 95% pacjentów poddawanych radioterapii rozwinie się jakaś forma popromiennego zapalenia skóry, w tym rumień (zaczerwienienie) lub złuszczanie10.
W większości przypadków profilaktyka jest najlepszym sposobem radzenia sobie z problemami skórnymi2 związanymi z chemioterapią lub radioterapią.
Proste kroki i codzienna pielęgnacja skóry ograniczają skutki uboczne wywołane chemioterapią i występowaniem popromiennego zapalenia skóry15:
W razie wątpliwości jak najszybciej skonsultuj się z onkologiem lub lekarzem pierwszego kontaktu.
Profilaktyka pomoże Ci uniknąć zmian skórnych po chemioterapii lub radioterapii2. Obejmuje codzienne odżywianie i nawilżanie skóry oraz prawidłową higienę2.
Dexeryl oferuje pielęgnację emolientową i oczyszczanie opracowane specjalnie z myślą o skórze wrażliwej.
Może być stosowany w celu ochrony skóry i zmniejszenia objawów suchości. Zawiera trzy aktywne składniki:
Regularne i długotrwałe stosowanie DEXERYL zapewnia:
Olejek do mycia Dexeryl delikatnie oczyszcza, łagodzi i odbudowuje skórę suchą lub bardzo suchą ze skłonnością do atopii. Pomaga również chronić barierę skórną. Jego konsystencja jest gładka i płynna, dzięki czemu nakłada się go przyjemne. Łatwo się spłukuje. Zawiera glicerynę, która ma właściwości nawilżające oraz kwas glicyretynowy, który ma właściwości łagodzące.
Został opracowany w taki sposób, aby delikatnie oczyszczać skórę suchą lub skłonną do atopii. Pomaga również wzmocnić barierę skórną, trwale chroni skórę przed wysuszeniem i zmniejsza jej napięcie. Podobnie jak krem emolient Dexeryl, zawiera wazelinę, parafinę i glicerol, a jego formuła nie zawiera żadnych substancji zapachowych ani parabenów.
Nanieś na wilgotną skórę, delikatnie spień i dokładnie spłucz. Po osuszeniu skóry zaleca się nałożenie kremu zmiękczającego Dexeryl.
Źródła:
