Pielęgnacja stóp osób chorych na cukrzycę

Suchość skóry u chorych na cukrzycę

Zaburzenia funkcji skóry są częste u pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2². Osoby z wysokim poziomem cukru we krwi mają 1,5 razy więcej problemów skórnych niż osoby zdrowe³. Do najczęstszych problemów należy suchość skóry związana z cukrzycą^4,5. Można to częściowo wytłumaczyć zmniejszeniem funkcjonowania gruczołów produkujących pot. Skóra staje się wtedy bardziej sucha i delikatna⁶. Suchość skóry jest najwcześniejszym i najczęstszym objawem cukrzycy i dotyczyć głównie okolic podudzia i stóp^7,8. 

Brak rozpoznania i leczenia zaburzeń skórnych, w tym suchości skóry, we wczesnym stadium może prowadzić do powstawania pęknięć lub szczelin, które są podatne na zakażenia, zwłaszcza bakteryjne i grzybicze ² .

Hiperglikemia będąca skutkiem cukrzycy ma jednak również inne konsekwencje fizjologiczne ^11,12 :

• Neuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie włókien nerwowych. Gdy uszkodzone są nerwy czuciowe, czyli te, które przekazują informacje sensoryczne – dotyk, ciepło, ból – następuje spadek wrażliwości. Objaw rozwija się najpierw w stopach, a następnie stopniowo przesuwa się ku górze. Oznacza to, że ból nie może już pełnić swojej roli ostrzegawczej i zwiększa się ryzyko powstania rany, która może ulec nadkażeniu.
• Arteriopatia cukrzycowa, czyli choroba tętnic. Hiperglikemia sprzyja odkładaniu się złogów cholesterolu – blaszek miażdżycowych – na ścianach tętnic. Powoduje to zmniejszenie średnicy tych naczyń, a tym samym przepływu krwi. Arteriopatia kończyn dolnych występuje gdy blaszki miażdżycowe odkładają się w tętnicach nóg. Zmniejsza się dopływ krwi do stóp. W konsekwencji wzrasta ryzyko powstawania owrzodzeń, pogarsza się proces gojenia i jest ograniczony transport białych krwinek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej, która pozwala zwalczyć ewentualne infekcje.

Suchość skóry, utrata wrażliwości i słabe krążenie zwiększają łącznie ryzyko infekcji stóp u diabetyków. Głównym powikłaniem, które można zaobserwować u tych pacjentów, jest tzw. stopa cukrzycowa. Jest to uszkodzenie tkanek stopy¹³. Nieleczona rana może ulec zakażeniu drobnoustrojami, nie goić się prawidłowo, a w przypadku wystąpienia gangreny – zakończyć się amputacją. Szacuje się, że 10% diabetyków jest zagrożonych amputacją.

Uważa się również, że większości tych amputacji można uniknąć, głównie poprzez wdrożenie lepszej profilaktyki i codzienne stosowanie odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych⁶.

Jak zminimalizować ryzyko zakażenia stóp u diabetyków?

Na szczęście postępowanie terapeutyczne w cukrzycy uległo znacznej poprawie, a obecne metody leczenia pozwalają pacjentom lepiej radzić sobie z chorobą. Liczba amputacji z powodu cukrzycy znacznie się zmniejszyła¹⁴.
Oprócz prawidłowej diety i leczenia w przypadku cukrzycy konieczna jest codzienna obserwacja stóp. Aby ograniczyć ryzyko zakażenia, wystarczą proste nawyki¹⁵:

• Codziennie myj stopy łagodnym mydłem. Dokładnie je osusz, skupiając się na przestrzeni między palcami. Najlepiej unikaj moczenia stóp dłużej niż 10 minut i nie używaj zbyt gorącej wody.
• Walcz z suchością, nawilżając skórę odpowiednim kremem przynajmniej raz dziennie . Dzięki temu ograniczysz powstawanie modzeli i pęknięć, które sprzyjają nadkażeniom.
• Utrzymuj paznokcie w dobrym stanie . Aby zapobiec urazom, używaj pilnika do paznokci zamiast nożyczek i obcinacza. Paznokcie nie powinny być krótsze niż czubek palca, aby w przypadku uderzenia mogły spełniać swoją rolę ochronną.

• Odciski i modzele należy uważnie obserwować i ostrożnie leczyć. W razie wątpliwości skonsultuj się z pedikurzystką.
• Najlepiej nosić skarpety bawełniane lub wykonane z innego miękkiego materiału, który pozwala uniknąć maceracji i otarć. Jeśli masz problemy z krążeniem, zdecyduj się na skarpety lub pończochy kompresyjne.
• Zmień buty: powinny być zamknięte, aby w jak największym stopniu chronić przednią część stopy, szerokie przy palcach i bez szwów we wrażliwych miejscach. Na rynku dostępne są specjalne modele obuwia dla diabetyków.
• Ważne jest, aby codziennie sprawdzać stan swoich stóp, nawet jeśli nie występują żadne objawy. Dzięki temu upewnisz się, że na skórze nie ma żadnej rany (nawet małej), grzyba, pęcherza ani innych zmian.
• Diabetycy powinni również przynajmniej raz w roku badać swoje stopy u lekarza . Lekarz sprawdzi je pod kątem ran i przeprowadzi badanie kontrolne, a także oceni wrażliwość stóp i nóg oraz refleks i siłę mięśni.

W razie wątpliwości należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, aby wykryć wszelkie powikłania¹¹.

Czy wiesz, jaka jest skuteczność preparatu DEXERYL w Twojej dolegliwości?

DEXERYL oferuje pacjentom produkty sprawdzone w badaniach klinicznych. 

Poznaj nasze badania kliniczne