Stopa cukrzycowa to poważne powikłanie cukrzycy.
Spis treści
Cukrzyca uznawana za globalną epidemię XXI wieku. To choroba przewlekła, która może prowadzić do powikłań, w tym do zespołu stopy cukrzycowej. Ten stan charakteryzuje się występowaniem infekcji, owrzodzeń oraz uszkodzeniem skóry, tkanek miękkich, mięśni, nerwów i kości – zatem wszystkich struktur stopy. Jeśli nie jest odpowiednio leczona, może doprowadzić nawet do amputacji kończyny. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie objawów oraz zastosowanie właściwej pielęgnacji, aby zapobiec poważnym konsekwencjom. W poniższym artykule kompleksowo omówimy tę problematykę, dostarczając wskazówek, które pozwolą osobom chorującym na cukrzycę zadbać o zdrowie swoich stóp.
Zgodnie z definicją WHO, zespół stopy cukrzycowej to stan charakteryzujący się zakażeniem, owrzodzeniem lub zniszczeniem tkanek głębokich stopy (np. kości), będący wynikiem uszkodzenia nerwów obwodowych lub naczyń krwionośnych w stopach o różnym stopniu zaawansowania. Na podstawie tej definicji wyróżnia się trzy typy stopy cukrzycowej:
● neuropatyczną,
● naczyniową,
● mieszaną.
Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka powstawania owrzodzeń oraz amputacji kończyn dolnych, a także odpowiednia terapia, mogą znacząco zmniejszyć konsekwencje zdrowotne tego schorzenia.
Przyczyną stopy cukrzycowej jest długotrwała hiperglikemia, prowadząca do uszkodzenia między innymi nerwów i naczyń w okolicy stopy. Uszkodzenie nerwów obwodowych – neuropatia - jest przyczyną silnych dolegliwości bólowych i zaburzeń czucia. Natomiast uszkodzenie drobnych naczyń krwionośnych prowadzi do niedokrwienia i niedotlenienia, stwarzając ryzyko martwicy tkanek stopy.
● mrowienie, drętwienie lub uczucie pieczenia w stopach,
● zaburzenia odczuwania temperatury, dotyku lub bólu,
● wrażenie, jakby stopy stąpały po miękkim podłożu.
Z czasem pojawiają się bardziej widoczne objawy:
● wysuszenie skóry, jej pękanie i łuszczenie się,
● powstawanie odcisków, modzeli i zrogowaceń,
● deformacje stopy oraz przykurcze palców,
● pogrubienie paznokci, zmiana ich kształtu lub koloru,
● rany trudne do wyleczenia, owrzodzenia,
● zaczerwienienie, opuchlizna lub zmiana temperatury stopy,
● ból nóg, zwłaszcza podczas chodzenia.
Wczesne rozpoznanie tych objawów jest podstawą zapobiegania powikłaniom. Dlatego pacjenci z cukrzycą powinni codziennie dokładnie kontrolować stan swoich stóp.
Leczenie zespołu stopy cukrzycowej wymaga zaangażowania wielu specjalistów i nie może być prowadzone wyłącznie przez jednego lekarza.. Oprócz doświadczonego diabetologa powinni w nim uczestniczyć między innymi: chirurg naczyniowy, pielęgniarki diabetologiczne, dietetyk, rehabilitant, technik ortopedyczny.
W ramach leczenia miejscowego zespołu stopy cukrzycowej stosuje się oczyszczanie ran, ich dezynfekcję oraz odpowiednie opatrunki. Istotną rolę odgrywa również terapia odciążająca, która polega na używaniu specjalistycznego obuwia, ortez czy kul, aby zminimalizować nacisk na uszkodzoną stopę. Wsparcie stanowi farmakoterapia ze stosowaniem antybiotyków, leków przeciwbólowych oraz środków rozszerzających naczynia krwionośne.
W niektórych przypadkach konieczne są zabiegi chirurgiczne, takie jak oczyszczanie, rekonstrukcje czy nawet amputacje. Należy pamiętać także o bezwzględnym zakazie chodzenia boso. Stopy chorego na cukrzycę powinny być zabezpieczone obuwiem - zarówno w domu, w wodzie, jak i na plaży.
Cały proces wspiera również terapia, której celem jest leczenie współistniejących schorzeń i stała kontrola glikemii, kompleksowa pielęgnacja stóp oraz wczesne reagowanie na jakiekolwiek niepokojące objawy.
W przypadku stopy cukrzycowej niezbędna jest regularna pielęgnacja skóry, aby zapobiec jej przesuszeniu, ponieważ sucha skóra jest mniej elastyczna i bardziej podatna na pękanie. Zaleca się używanie nawilżająco-natłuszczających kremów, szczególnie tych dedykowanych dla osób z cukrzycą, przy czym należy unikać aplikacji między palcami. Ważne jest, aby te nie były stosowane na rany ani w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Osoby z cukrzycą powinny również unikać stosowania środków do usuwania zrogowaceń, takich jak przylepce lub płyny na odciski, ponieważ mogą one podrażniać skórę i prowadzić do jej uszkodzenia.
Ponadto dokładna higiena i pielęgnacja stóp u diabetyków jest niezbędna, aby uniknąć ryzyka infekcji i powikłań.
Krem emolient DEXERYL może być stosowany w celu ochrony skóry oraz łagodzenia objawów suchości, zwłaszcza u pacjentów z cukrzycą. Regularne i długotrwałe stosowanie DEXERYL nawilża skórę, pomagając utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia dzięki zawartości glicerolu. Dodatkowo tworzy warstwę ochronną z wazeliny i parafiny, która zapobiega utracie wody z powierzchni skóry.
Krem jest dedykowany leczeniu objawów i dolegliwości związanych z suchością skóry (kserozą), szczególnie w różnych stanach dermatologicznych oraz w przypadku rumienia wywołanego radioterapią.
Krem myjący pod prysznic DEXERYL został stworzony, aby łagodnie oczyszczać suchą skórę. Wspomaga również wzmocnienie bariery ochronnej skóry i chroni ją przed wysuszeniem. Jego formuła jest wolna od substancji zapachowych.
Olejek do mycia Dexeryl delikatnie oczyszcza, koi i regeneruje suchą oraz bardzo suchą skórę, jednocześnie wspierając ochronę bariery skórnej. Jego płynna i gładka konsystencja sprawia, że aplikacja jest wygodna i przyjemna, a produkt łatwo się spłukuje. Zawiera glicerynę o działaniu nawilżającym oraz kwas glicyretynowy o działaniu łagodzącym. Podobnie jak krem myjący Dexeryl, olejek jest pozbawiony substancji zapachowych.
Na naszym blogu znajdziesz szczegółowe informacje na temat pielęgnacji stopy cukrzycowej - zapraszamy.
Najważniejszym elementem profilaktyki stopy cukrzycowej jest właściwe leczenie i kontrolowanie cukrzycy. Istotne są również:
● systematyczne badanie stóp – codzienna samokontrola zmian,
● noszenie odpowiedniego obuwia - wygodne, przewiewne, z profilowanymi wkładkami,
● regularna pielęgnacja stóp - mycie, natłuszczanie, pielęgnacja,
● aktywność fizyczna - spacery, ćwiczenia wzmacniające, ale bez nadmiernego obciążania,
● zaprzestanie palenia tytoniu i utrzymanie prawidłowej masy ciała,
● regularne wizyty u diabetologa, podologa i innych specjalistów.
Wczesne wykrycie i prawidłowe leczenie nawet drobnych zmian na stopach może uchronić pacjentów przed poważnymi powikłaniami, takimi jak owrzodzenia, infekcje czy amputacja.
Podsumowując, stopa cukrzycowa to poważne powikłanie cukrzycy, które może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym amputacji kończyn, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone. Bardzo istotna jest regularna pielęgnacja stóp, kontrola poziomu cukru we krwi oraz współpraca z wielodyscyplinarnym zespołem specjalistów. Profilaktyka, wczesne wykrycie zmian oraz właściwa terapia mogą zredukować ryzyko powikłań i poprawić jakość życia pacjentów.
