Kankerbehandelingen kunnen veranderingen aan de huid en de nagels veroorzaken. Hoewel huidproblemen als gevolg van radiotherapie en chemotherapie vaak mild zijn, kunnen ze hinderlijk zijn en de levenskwaliteit van patiënten beïnvloeden1,2. Maar wat zijn chemotherapie en radiotherapie? Wat zijn de bijwerkingen van deze behandelingen op de huid? En hoe kan je je huid verzorgen om deze bijwerkingen te beperken?
van kankerpatiënten wordt behandeld met radiotherapie
van de met radiotherapie behandelde patiënten kan een huiderytheem ontwikkelen.
Samenvatting
Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die tot doel heeft de groei van kankercellen te stoppen. Chemotherapie heeft tot doel de betrokken cellen te vernietigen of de groei ervan te verhinderen3.
Chemotherapie kan oraal, via injectie of infuus of op de huid worden toegediend, afhankelijk van het gekozen protocol voor het type en het stadium van de te behandelen kanker. Het kan worden gecombineerd met andere therapieën zoals chirurgie, radiotherapie of biologische therapie3. Chemotherapie mag niet worden verward met andere kankerbehandelingen zoals doelgerichte therapie, hormoontherapie of immunotherapie4.
Chemotherapie heeft invloed op en hangt samen met de celcyclus. Telkens wanneer een nieuwe cel zich deelt om twee functionele cellen te vormen, doorloopt hij namelijk een proces met een reeks fasen: de celcyclus. Chemotherapie richt zich op cellen in verschillende stadia van de celcyclus.
Kankercellen hebben de neiging zich sneller te delen en nieuwe cellen te vormen vergeleken met gezonde cellen, waardoor ze een uitstekend doelwit voor chemotherapie vormen. Helaas maken chemotherapiemedicijnen geen onderscheid tussen normale en kankercellen. Gezonde cellen worden dus samen met de kankercellen beschadigd, wat bijwerkingen veroorzaakt4.
Radiotherapie is een behandeling waarbij radioactieve straling wordt gebruikt om kankercellen te vernietigen. De groei of vermenigvuldiging van de betrokken cellen wordt verhinderd5. Het is een locoregionale kankerbehandeling, d.w.z. het werkt alleen op een beperkt deel van het lichaam6. Meer dan 1 op de 2 patiënten die voor kanker worden behandeld, krijgt radiotherapie in een bepaald stadium van hun zorg5.
Bij de bestraling van een tumor is het onmogelijk het omringende weefsel zelfs maar gedeeltelijk te bestralen en zo niet-kankercellen te beschadigen. Dit geldt ook voor uitwendige bestraling, waarbij de straling door gezond weefsel zoals de huid gaat7.
De bijwerkingen van chemotherapie en radiotherapie kunnen talrijk zijn door het gebrek aan specificiteit van de cellen die door deze behandelingen worden aangevallen. Zij richten zich namelijk bijna net zo goed op gezonde cellen als op kankercellen.
De huid blijft hiervan niet gespaard en bepaalde chemotherapieën kunnen tijdelijke veranderingen in jouw huid veroorzaken8: droogte, verkleuring, lichtgevoeligheid, d.w.z. verhoogde gevoeligheid voor licht en in het bijzonder voor zonnestralen, roodheid, pijn, jeuk.
Chemotherapie kan er ook toe leiden dat nagels broos of schilferig worden, barsten, en nagelriemen kunnen pijnlijk worden1.8.
Radiotherapie kan leiden tot droogte en schilfering van de huid (d.w.z. huidschilfers) op het deel van het lichaam dat bestraald wordt.
Dit kan gepaard gaan met pruritus (jeuk) en roodheid op diezelfde zone.
De huid ziet eruit alsof zij ernstig door de zon is verbrand, maar zij kan ook gezwollen zijn of blaren vertonen1. We spreken van radiodermatitis of stralingsdermatitis. De symptomen verschijnen meestal 1 tot 2 weken na het begin van de behandeling9. Naar schatting ontwikkelt 95% van de patiënten die radiotherapie krijgen, een vorm van radioterapie-gerelateerde dermatitis, waaronder erytheem (roodheid) of schilfering.
Preventie vormt veelal het beste middel om huidproblemen2 als gevolg van chemotherapie en/of radiotherapie te verhelpen.
Een simpele en dagelijkse huidverzorgingsroutine zal doorgaans de door chemotherapie veroorzaakte bijwerkingen op de huid en de kans op radiodermatitis tot een minimum herleiden15:
Bij twijfel is het belangrijk zo snel mogelijk jouw oncoloog of huisarts te raadplegen.
Om huidaandoeningen veroorzaakt door een behandeling met chemotherapie en/of radiotherapie te voorkomen, is preventie de sleutel tot succes2. Hiertoe moet de huid dagelijks worden gevoed en gehydrateerd. Ook is een adequate hygiëne essentieel2.
Het DEXERYL-gamma omvat reinigende en verzachtende verzorgingsproducten.
kan worden gebruikt om de huid te beschermen en de tekenen en symptomen van een droge huid te behandelen
De formule bevat 3 actieve bestanddelen:
Bronnen:
