Verzorging van de voeten van diabetici

Xerose bij diabetici

Bij patiënten met diabetes type I en type II komen huidaandoeningen vaak voor². Bij personen met een hoge bloedsuikerspiegel doen zich 1,5 keer meer huidaandoeningen voor dan bij degenen die een normaal suikergehalte hebben³. Een van de meest voorkomende aandoeningen is diabetesxerose⁴, die gekenmerkt wordt door een droge huid⁵. Dit is deels te wijten aan een verminderde werking van de zweetklieren (die instaan voor de zweetproductie). Hierdoor wordt de huid droger en kwetsbaarder⁶. Xerose is de meest voorkomende huidaandoening waar diabetici al in een vroeg stadium mee te kampen krijgen en treft vooral de huid aan het scheenbeen en de voeten^7,8. 

Indien huidaandoeningen, waaronder xerose, niet tijdig bij de patiënt vastgesteld noch behandeld worden, kan de huid scheurtjes of kloven gaan vertonen, dewelke vatbaar zijn voor infecties, met name bacteriële en schimmelinfecties².

Naast het probleem van xerose heeft hyperglycemie als gevolg van diabetes nog andere fysiologische gevolgen^11,12:

• Diabetische neuropathie is een aantasting van de zenuwen. Wanneer sensorische zenuwen zijn aangetast, d.w.z. zenuwen die zintuiglijke informatie doorgeven zoals aanraking, warmte of pijn, ontstaat er een geleidelijk verlies van het (pijn)gevoel. Dit fenomeen treedt eerst op in de voeten en ontwikkelt zich dan geleidelijk naar boven toe. Dit houdt in dat bij pijngevoel geen waarschuwingssignaal in werking kan treden en dat de kans op infectie van wonden toeneemt.
• Diabetes gerelateerde arteriopathie is een aantasting van de slagaders. Een te hoge (bloed)suikerspiegel veroorzaakt een ophoping van cholesterol op de wanden van de slagaders. Door verdere ophoping van vetachtige stoffen ontstaat een atheroomplaat of plaque. Hierdoor vernauwen de slagaders en wordt daarmee ook de bloeddoorstroming verhinderd. De term arteriopathie van de onderste ledematen (AOMI) wordt gebruikt als dit fenomeen zich voordoet in de benen. Dit verhoogt het risico op ulceratie, vertraagt de genezing en verlaagt de hoeveelheid witte bloedcellen die betrokken zijn bij de afweerreactie om eventuele ontstekingen tegen te gaan.

Een droge huid, een verminderd (pijn)gevoel en een slechte doorbloeding verhogen bij diabetici het risico op ontstekingen aan de voeten. De voornaamste complicatie die zich kan voordoen is de zogenaamde voetdiabetes. De aandoening wordt omschreven als een huidweefselvernietiging van de voet¹³. Indien onbehandeld, kan deze wonde geïnfecteerd raken met micro-organismen, slecht genezen en zelfs leiden tot amputatie indien gangreen optreedt. Geschat wordt dat 10% van de diabetici het risico loopt een amputatie te moeten ondergaan.

Tevens gaat men ervan uit dat het merendeel van dergelijke amputaties kan worden voorkomen, voornamelijk door betere preventie en dagelijkse aangepaste verzorging⁶.

Hoe kan het risico van voetinfecties bij diabetici voorkomen worden?

De diabeteszorg is inmiddels flink vooruitgegaan en dankzij de huidige behandelopties kunnen patiënten hun aandoening een stuk beter onder controle houden. Het aantal aan diabetes te wijten amputaties is dan ook aanzienlijk gedaald¹⁴.
In aanvulling op de na te leven dieetvoorschriften en diabetesbehandelingen, is het voor diabetici van essentieel belang om hun voeten iedere dag extra goed te verzorgen. Om het risico op infectie tot een minimum te herleiden, kan men een aantal eenvoudige stappen volgen¹⁵:

• Was de voeten dagelijks met een milde zeep. Droog de voeten goed af, en let vooral op de zone tussen de tenen. Het is raadzaam de voeten niet langer dan 10 minuten onder water te houden. Zorg er bovendien voor dat het water niet te warm is.
• Houd xerose onder controle door de huid ten minste eenmaal daags te hydrateren met een geschikte crème. Dit voorkomt of vermindert de vorming van eelt en kloven, waardoor hevige infecties vermeden kunnen worden.
• Ook de nagels moeten goed verzorgd worden. Gebruik een nagelvijl in plaats van een nagelschaartje of nagelknipper om verwondingen te voorkomen. De nagel mag niet te kort zijn: op die manier blijft de teen optimaal beschermd in geval van een stoot.

• De vorming van likdoorns of eelt moet nauwlettend in de gaten gehouden en met voorzichtigheid behandeld worden. Raadpleeg bij twijfel een podoloog of ga langs bij een pedicuresalon.
• Draag bij voorkeur katoenen of zachte sokken opdat schaafwonden en wrijving voorkomen kunnen worden. In het geval van doorbloedingsproblemen kan je kiezen voor compressiekousen of steunkousen.
• De schoenen moeten zodanig worden gekozen dat ze de voorkant van de voet zoveel mogelijk beschermen, breed zijn bij de tenen en geen naden hebben op de gevoelige plaatsen van de voet. Er bestaan schoenassortimenten die speciaal gemaakt zijn voor diabetici.
• Daarnaast dien je de voeten dagelijks goed van dichtbij te bekijken, ook al heb je verder geen klachten. Zo ben je er zeker van dat wondjes, schimmels, blaren of andere problemen tijdig opgemerkt worden.
• Tot slot luidt het advies om de voeten van een diabetespatiënt ten minste eenmaal per jaar door een arts te laten onderzoeken. De arts zal dan niet alleen nagaan of er wondjes zijn, maar zal tevens de gevoeligheid van de voeten en benen, de reflexen en de spierkracht beoordelen.

Raadpleeg in geval van twijfel zo spoedig mogelijk een arts om eventuele onopgemerkt gebleven complicaties vroegtijdig op te sporen¹¹.

WEET JIJ HOE DOELTREFFEND DEXERYL IS IN DE BEHANDELING VAN JE HUID?​

DEXERYL stelt  klinische studies ter beschikking die de doeltreffendheid ervan ruimschoots hebben aangetoond. 

Ontdek onze klinische studies